Pieter Sjoerds Gerbrandy
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Minister Sprawiedliwości | |
Okres |
od 20 sierpnia 1939 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Premier Holandii | |
Okres |
od 3 września 1940 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Minister Spraw Wewnętrznych | |
Okres |
od 17 listopada 1941 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Członek Tweede Kamer | |
Okres | |
Przynależność polityczna | |
Członek Tweede Kamer | |
Okres |
od 23 października 1956 |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
Pieter Sjoerds Gerbrandy (ur. 13 kwietnia 1885 w Goënga, zm. 7 września 1961 w Hadze) – holenderski prawnik, polityk, członek Partii Antyrewolucyjnej. Był premierem Holandii od 3 września 1940 do 24 czerwca 1945 roku, swoją funkcję pełnił na uchodźstwie podczas II wojny światowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Gerbrandy urodził się we wsi Goёnga niedaleko Sneek w holenderskiej prowincji Fryzja. Jego nazwisko jest ułożone w tradycyjnym, fryzyjskim stylu: imię (Pieter), patronimik (Sjoerds, co znaczy „syn Sjoerda”) i nazwisko (Gerbrandy). Jego ojciec był radnym Wymbritseradeel i członkiem Rady Fryzji. W 1900 Sjoerds razem z dwoma braćmi został wysłany do szkoły z internatem w Putting. W 1911 ukończył studia prawnicze na Vrije Universiteit w Amsterdamie. W tym samym roku wziął ślub z Hendriną Sikkel. Miał z nią dwóch synów i córkę.
W latach 1920–1930 był członkiem Rady Fryzji z ramienia ARP. Potem wrócił na Vrije Universiteit, gdzie do 1939 był profesorem. W 1939 został ministrem sprawiedliwości jako członek ARP. W 1940 rodzina królewska i wielu ważnych polityków wyleciało do Londynu. Tam utworzyli rząd na uchodźstwie, którego szefem po rezygnacji de Geera mianowano Gerbrandy’ego. Z jego inicjatywy holenderski rząd zaczął nadawać z Radio Nederland Wereldomroep. Radio dostarczało Holendrom wielu informacji z nieobjętej działaniami wojennymi części świata. W 1945 po wyzwoleniu południa Sjoerds utworzył nowy rząd bez socjalistów. W czerwcu tego samego roku zrezygnował ze stanowiska premiera. W 1948 wrócił do parlamentu, w którym zasiadał do 1959. W 1956 był członkiem komisji badającej sprawę Greet Hofmans.
Został pochowany na cmentarzu Oud Eik en Duinen w Hadze (grób 23).
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Lwa Niderlandzkiego III klasy (1930)
- Order Lwa Niderlandzkiego II klasy (1946)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- GERBRANDIJ, Pieter (1885-1961). historici.nl, 2012-02-10. [dostęp 2013-09-22]. (niderl.).
- Mr. P.S. (Pieter) Gerbrandy. parlement.com. [dostęp 2013-09-22]. (niderl.).
- Herman Hiemstra: Vergeten volksvertegenwoordigers: Pieter Sjoerds Gerbrandy. historiek.net, 2013-07-10. [dostęp 2013-09-22]. (niderl.).
- Gerry van der List: Pieter Sjoerds Gerbrandy: onverzettelijke Fries. elsevier.nl, 2010-08-19. [dostęp 2013-09-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (niderl.).
- Gerbrandy, Pieter Sjoerds. gravestone.com. [dostęp 2013-09-22]. (ang.).